Tham dự cuộc họp ngày 14 tháng 10 năm 2024, về phía Bộ TN&MT có lãnh đạo các Cục: Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất, Đăng ký Dữ liệu và Thông tin đất đai; các Vụ: Đất đai, Pháp chế, Thanh tra Bộ, Văn phòng Bộ. Về địa phương có lãnh đạo UBND, Sở TN&MT, Sở Tài Chính 21 tỉnh, thành phố gồm: Hà Giang, Thái Nguyên, Quảng Ninh, Sơn La, Hà Nam, Vĩnh Phúc, Nghệ An, Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Bình Phước, Bà Rịa – Vũng Tàu, Hậu Giang, An Giang, Quảng Trị, Quảng Nam.
Tại buổi làm việc, lãnh đạo UBND tỉnh, Sở TN&MT các địa phương đã trao đổi về những vấn đề lúng túng, khó khăn cụ thể trong việc điều chỉnh bảng giá đất theo quy định tại khoản 1, Điều 257 Luật Đất đai 2024, việc xây dựng định mức kinh tế - kỹ thuật định mức kinh tế - kỹ thuật, định mức chi phí, đơn giá sản phẩm về lĩnh vực đất đai để áp dụng trên địa bàn, xác định giá đất để đấu giá… Ông Vũ Sỹ Kiên, Phó Cục trưởng Cục Quy hoạch và phát triển tài nguyên đất cho biết, về nội dung giải quyết vướng mắc tại địa phương trong quá trình thực hiện các quy định về giá đất theo Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 79/CĐ-TTg ngày 13/8/2024 về việc tổ chức triển khai có hiệu quả việc thi hành Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Công điện số 82/CĐ-TTg ngày 21/8/2024 về việc kịp thời chấn chỉnh công tác đấu giá quyền sử dụng đất để chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương kịp thời tổ chức thực hiện Luật Đất đai và xử lý các tồn tại, vướng mắc phát sinh trong quá trình tố chức thi hành; triển khai Luật Đất đai 2024 và Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6/2024 của Chính phủ quy định về giá đất, Bộ TN&MT đã ban hành 4 công văn gửi các địa phương để hướng dẫn, đôn đốc triển các địa phương khai thực hiện.
Cụ thể, Bộ đã có Công văn số 5317/BTNMT-QHPTTNĐ đề nghị tiếp tục chủ động, khẩn trương hoàn thành việc xây dựng, ban hành quy định về giá đất thuộc thẩm quyền theo quy định, đảm bảo chất lượng, tiến độ xây dựng, ban hành văn bản theo quy định tại Luật Đất đai năm 2024 và Nghị định số 71/2024/NĐ-CP phục vụ cho công tác quản lý sử dụng đất đai trên địa bàn đảm bảo yêu cầu và hiệu quả; Công văn số 5774/BTNMT-QHPTTNĐ ngày 23/8/2024 về việc điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất theo quy định của pháp luật đất đai; Công văn số 6292/BTNMT-QHPTTNĐ ngày 17/9/2024 về việc xây dựng các văn bản theo thẩm quyền được giao tại Nghị định số 71/2024/NĐ-CP và việc điều chỉnh Bảng giá đất theo quy định tại khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024; Công văn số 6647/BTNMT-QHPTTNĐ ngày 20/9/2024 về việc ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật thuộc phạm vi quản lý đất đai tại địa phương. Bên cạnh đó, trong 2 ngày 5 - 6/9, Bộ TN&MT đã tổ chức Hội nghị toàn quốc phổ biến quy định của các Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật, trong đó có Nghị định 71 và tiếp tục phối hợp với các địa phương để tập huấn chuyên sâu, nắm bắt tình hình triển khai thi hành để kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ những khó khăn vướng mắc phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện.
Thời gian qua, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã nhận được báo cáo của một số địa phương về tiến độ xây dựng các văn bản theo thẩm quyền được giao và khó khăn, lúng túng trong việc triển khai điều chỉnh Bảng giá đất giai đoạn 2020 - 2024 theo quy định tại khoản 1, Điều 257 Luật Đất đai 2024. Để có phương án xử lý giải quyết một số khó khăn, vướng mắc theo báo cáo của các địa phương, Bộ TN&MT tổ chức cuộc họp để thống nhất việc thực hiện đúng quy định tại khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024.
Về khó khăn trong việc triển khai điều chỉnh Bảng giá đất giai đoạn 2020 - 2024 theo quy định tại khoản 1, Điều 257 Luật Đất đai 2024, Thứ trưởng Lê Minh Ngân khẳng định, đây là quy định chuyển tiếp để xử lý cho các địa phương trong quá trình từ khi Luật có hiệu lực tới ngày 1/1/2026 (ngày Bảng giá đất mới theo Luật Đất đai 2024 có hiệu lực). Để các địa phương chủ động trong việc này, khoản 1, Điều 257 quy định: “Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai 2013 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025; trường hợp cần thiết, UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương". Thứ trưởng cho rằng, việc điều chỉnh Bảng giá đất thuộc thẩm quyền của UBND, do đó, nếu các địa phương thấy bảng giá trên địa bàn đang ổn định, áp dụng tốt, không ảnh hưởng tới phát triển KT- XH… thì có thể giữ nguyên; nếu thấy cần thiết phải điều chỉnh giá đất tại một số vị trí, đối tượng, loại đất, hoặc điều chỉnh tổng thể Bảng giá đất thì điều chỉnh nhưng phải đảm bảo trình tự, thủ tục của Nghị định 71 và quy định của Luật Đất đai 2024.
Về định mức kinh tế - kỹ thuật để lập dự toán ngân sách nhà nước phục vụ công tác định giá đất, Thứ trưởng cho biết, việc này thuộc thẩm quyền ban hành văn bản của các địa phương theo quy định tại khoản 2 Điều 26 Nghị định số 32/2019/NĐ-CP ngày 10/4/2019 của Chính phủ quy định giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên.
Về xác định giá khởi điểm đất đấu giá, Luật Đất đai quy định đối với khu vực đã được đầu tư xây dựng hạ tầng thì áp dụng bảng giá đất để xác định giá đất khởi điểm, nhưng khi địa phương xây dựng hạ tầng khu đấu giá thấy vị trí khu vực trong bảng giá còn đất thấp, không phù hợp, thì có thể điều chỉnh cục bộ. Nếu không điều chỉnh bảng giá đất sẽ dẫn tới hiện tượng lợi dụng như: đầu cơ, thao túng giá thông qua việc đẩy giá cao, thổi giá và bán lại ngay để thu lợi hoặc tạo mặt bằng giá ảo đối với các khu vực xung quanh, thậm chí sau khi đấu giá một số đối tượng chưa nộp tiền sử dụng đất đúng thời hạn theo quy chế đấu giá, bỏ cọc… Do đó, các địa phương phải cẩn thận khi xây dựng phương án đấu giá đất. Thứ trưởng cho rằng, các địa phương có thể quy định rút ngắn thời gian thu tiền sử dụng đất, hoặc quy định đối tượng tham gia đấu giá như thế nào, quy định phương thức nộp tiền, đặt cọc… theo các quy định pháp luật để hạn chế bỏ cọc trong đấu giá đất,…
Kết luận tại buổi làm việc, Thứ trưởng Lê Minh Ngân cho biết, thời gian qua, Bộ TN&MT, các Bộ ngành liên quan và các địa phương đã chủ động, phối hợp chặt chẽ trong quá trình xây dựng Luật Đất đai 2024 và các Văn bản quy định chi tiết thi hành Luật từ Trung ương tới địa phương. Tuy nhiên, tiến độ ban hành Văn bản của địa phương còn chậm do Luật Đất đai đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương nên số lượng các nội dung giao cho địa phương quy định nhiều, trong khi các địa phương đều hạn chế về nguồn nhân lực, thời gian, kinh nghiệm,… Do đó, Thứ trưởng đề nghị lãnh đạo các địa phương cần tập trung chỉ đạo các cơ quan tham mưu xây dựng và ban hành các Văn bản theo thẩm quyền theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ./.
